Starcze zwyrodnienie plamki żółtej: jak ratować się przed utratą wzroku
Szacunkowo około 4,2 mln Niemców i ponad 1 mln Polaków cierpi na jedną z form zwyrodnienia plamki żółtej. W przebiegu tej choroby uszkodzone zostają wrażliwe na światło miejsca na siatkówce, dzięki którym możliwe jest ostre widzenie pośrodku pola widzenia. Gdy rozwija się choroba, widzimy nieostro dokładnie to, na co patrzymy. Wielu chorym grozi utrata wzroku. Jak się przed tym chronić?
Makula (Macula Lutea, plamka żółta) to punkt najostrzejszego widzenia pośrodku siatkówki. Dzięki niej możesz widzieć ten tekst lub odczytać godzinę na zegarku. Gdy dochodzi do zachorowania na starcze zwyrodnienie plamki żółtej, komórki plamki żółtej obumierają. Sygnałami ostrzegawczymi, świadczącymi o AMD może być nieostry lub falujący obraz.
WAŻNE! Badaj oczy
Lekarz okulista może odpowiednio wcześnie wykryć AMD. Badaj w tym celu raz w roku oczy, jeżeli masz skończone 40 lat.
Okuliści wyróżniają dwa rodzaje AMD
Suche (niewysiękowe) zwyrodnienie plamki żółtej (częste): produkty przemiany materii siatkówki nie ulegają całkowitemu rozkładowi i gromadzą się, tworząc wybroczyny (przede wszystkim pod plamką żółtą). Utrudniają one dostarczanie substancji odżywczych do siatkówki. Siatkówka staje się coraz cieńsza, a AMD postępuje. Pierwsze objawy choroby pozwalają się zauważyć zazwyczaj podczas czytania: obok braku ostrości pośrodku czytanego tekstu pojawiają się rozmyte plamy i szare cienie. Mogą się też zdarzyć problemy z rozpoznawaniem twarzy znajomych osób. Z postaci niewysiękowej może rozwinąć się wysiękowa postać zwyrodnienia plamki żółtej.
Wilgotne (wysiękowe) zwyrodnienie plamki żółtej (rzadkie): za plamką żółtą narastają naczynia krwionośne. Szkodzi to o tyle, że dochodzi do wysięku płynu z naczyń, przez co następuje obrzęk plamki żółtej. Skutkiem tego jest zniekształcony obraz. Proste linie wydają się nagle wygięte lub wykrzywione. Pojawiają się ciemne plamy w polu widzenia. Postać wysiękowa AMD postępuje zwykle szybciej, niż postać niewysiękowa. Przeciwko chorobie można przyjmować leki (antagoniści czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego, VEGF), które zahamują wzrost naczyń.
Sprawdź swoje oczy
Przy pomocy testu Amslera można stwierdzić, czy doszło do zmian na siatkówce. Jeżeli na co dzień nosisz okulary lub soczewki kontaktowe, załóż je też teraz. Ustaw poniższą siatkę w odległości około 30 cm od oczu. Zakryj dłonią jedno oko, a drugim okiem wpatruj się w punkt pośrodku kratki. Potem powtórz ten test z drugim okiem.
Wynik: jeżeli zauważysz jeden z poniższych objawów, koniecznie skontaktuj się z lekarzem:
- Nie widzisz punktu pośrodku.
- Widzisz „dziury”, zamglenia, ciemne lub rozmyte miejsca, kratki różnej wielkości, wygięte lub wykrzywione linie.
Zdrowe oczy, zwyrodnienie plamki żółtej
