Zbyt wysoki cholesterol nie jest dobrą wiadomością. Kiedy wyniki pokazują podwyższony poziom cholesterolu całkowitego, LDL czy trójglicerydów – warto działać. Podstawą jest zdrowo zbilansowana dieta – bogata w składniki pomagające utrzymać prawidłowy profil lipidowy. Nie wiesz, co jest polecane, a co szkodzi? Oto lista produktów, które – spożywane w nadmiarze – mogą podnosić cholesterol. Zobacz, dlaczego!
Dieta ma ogromny wpływ na poziom cholesterolu. Dlatego pytanie o to, jakie produkty go podnoszą, jest zasadne.
Najbardziej należy uważać w składzie na tłuszcze nasycone oraz izomery tłuszczów trans. Obie te grupy tłuszczów mają bardzo niekorzystny wpływ na profil lipidowy:
tłuszcze nasycone sprzyjają zwiększeniu ilości „złego” cholesterolu LDL we krwi;
izomery tłuszczów trans nie tylko podnoszą poziom LDL, ale również obniżają stężenie „dobrego” cholesterolu HDL – znacznie zwiększając ryzyko rozwoju miażdżycy i jej powikłań[1].
W ogólnym ujęciu tłuszcze nasycone dominują w czerwonym mięsie (np. wieprzowinie i wołowinie oraz ich przetworach) oraz tłustym nabiale. Natomiast izomery trans naturalnie występują w mięsie i mleku „przeżuwaczy” (np. krów czy owiec) i ich przetworach[2]. Te ogólne wskazówki powinny Ci ułatwić dokonywanie zdrowych wyborów. Są jednak produkty podnoszące cholesterol, które mogą Cię zaskoczyć.
Oto lista nietypowych produktów, które mogą niekorzystnie wpływać na profil lipidowy. Czy wiesz o nich wszystkich?
Chociaż wiele osób uznaje masło za zdrowszy tłuszcz do smarowania pieczywa niż margarynę, rzeczywistość jest inna. Masło powstaje z mleka krowiego, czyli zwierzęcia zaliczanego do grupy przeżuwaczy. W efekcie w jego składzie znajdują się tłuszcze nasycone i izomery trans[3]. Dlatego jego nadmierne spożycie – np. używanie go do robienia kanapek na co dzień – może być źródłem problemów z cholesterolem.
Natomiast miękkie margaryny kubkowe nowej generacji są wolne od tłuszczów trans i powstają na bazie olejów roślinnych bogatych w nienasycone kwasy tłuszczowe. Dodatkowo mogą być wzbogacone o sterole roślinne – naturalne związki, które obniżają poziom cholesterolu LDL o 7-12% w ciągu 2-3 tygodni przy dziennym spożyciu 1,5-3 g oraz prowadzeniu zdrowego stylu życia[4]. Zawiera je np. Optima Cardio.
Zdarzyło Ci się słyszeć, że olej kokosowy jest najzdrowszym spośród wszystkich? Niestety, z punktu widzenia poziomu cholesterolu… może być to zły wybór. Olej kokosowy, mimo pochodzenia roślinnego, ma postać stałą. A to oznacza, że zawiera aż 82% nasyconych kwasów tłuszczowych[5], więcjego spożycie może zwiększać stężenie frakcji LDL. Dlatego zamiast niego lepiej wybrać np. oliwę z oliwek extra virgin. To korzystniejszy produkt do smażenia.
Lubisz jeść słodkości? Ciastka i inne wypieki – zwłaszcza te ze sklepu, wysoko przetworzone – to niestety źródło „pustych kalorii”. Dlatego ich nadmierne spożycie może prowadzić do wzrostu masy ciała. Tymczasem przy otyłości często obserwuje się zaburzony poziom cholesterolu[6].
To jednak nie wszystko. Jeżeli wybierasz słodycze wysoko przetworzone, zwróć uwagę na ich skład. Jeżeli widnieją w nim „częściowo uwodornione tłuszcze” – może to oznaczać obecność aterogennych izomerów trans[7].
Jak alkohol wpływa na cholesterol? Badania pokazują, że jego długotrwałe spożycie może prowadzić do zaburzenia metabolizmu cholesterolu i lipidów oraz do nadprodukcji „złego” cholesterolu LDL[8]. Jeżeli więc sięgasz po „procenty” – zastanów się jeszcze raz. To może być naprawdę zły wybór!
Jak zatem widzisz, aby zadbać o poprawę profilu lipidowego, warto z rozwagą podejść do swoich wyborów dietetycznych. Czasami wyeliminowanie kilku niepozornych produktów z jadłospisu może zrobić dużą różnicę. Przekonaj się!
[1] https://www.mp.pl/pacjent/chorobawiencowa/informacje/definicje/54556,miazdzyca
[2] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/izomery-trans-warto-wiedziec/
[3] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/maslo-czy-margaryna-czym-smarowac-pieczywo/
[4] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can
[5] https://www.mp.pl/pacjent/dieta/zasady/184589,olej-kokosowy-w-swietle-badan-naukowych
[6] https://www.mp.pl/pacjent/nadwaga-i-otylosc/wprowadzenie/115230,konsekwencje-otylosci
[7] https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/izomery-trans-warto-wiedziec/
[8] http://www.phie.pl/pdf/phe-2013/phe-2013-4-847.pdf