Leki przeciwcukrzycowe pod lupą: Przegląd najważniejszych informacji na temat sulfonylomocznika i analogów inkretyn

Lek

Sulfonylomocznik

Analogi inkretyn

Forma leku

Tabletki

Do wstrzykiwań

Możliwość zastosowania

Wymaga wytwarzanej przez organizm insuliny, czyli działa tylko przy cukrzycy typu 2

Wymagają wytwarzanej przez organizm insuliny, czyli działają tylko przy cukrzycy typu 2

Rodzaj leku i sposób działania

- otwiera kanały potasowe wrażliwe na ATP

- obniża poziom HbA1c o około 1%

- stymuluje uwalnianie insuliny z komórek beta w trzustce

Dzieje się to niezależnie od aktualnego poziomu cukru w Twojej krwi (działanie insulinotropowe).

Twoja trzustka pracuje zatem ciągle nieco intensywniej niż bez podaży sulfonylomocznika. Zachodzi więc ryzyko, że wskutek przeciążenia w którymś momencie całkowicie się zatrzyma. Wtedy musisz przyjmować insulinę.

- działają jak wytwarzany przez jelita hormon GLP-1

- obniża poziom HbA1c o około 0,8%

- działają tylko w zależności od jedzenia

- aktywują receptor GLP-1

- podwyższają poziom GLP-1

- GLP-1 pobudza produkcję insuliny, obniża poziom jej antagonisty (glukagonu) i hamuje opróżnianie żołądka, dzięki czemu szybciej odczuwasz sytość

Ryzyko

Wysokie ryzyko niedocukrzenia (przede wszystkim u starszych ludzi)

Ryzyko niedocukrzenia wzrasta wraz z podażą innych leków przeciwcukrzycowych

Dawkowanie

- Bardzo różnie, np. maksymalnie 10,5 mg Glibenclamidu, Glimepirid maksymalnie 6 mg dziennie.

- Dawka jest stopniowo zwiększana

- Działanie wzmacnia jednoczesna. podaż betablokerów. Niebezpieczne: informacje ostrzegające o niedocukrzeniu nie są podawane w jednoznaczny sposób.

- Ustalane indywidualnie

Lekarze chętnie przepisują analogi inkretyny razem z metforminą, sulfonylomocznikiem lub insuliną.

- Chętnie stosowane u otyłych diabetyków.

Waga ciała spada przeciętnie o 1,5 kg.

Lek

Sulfonylomocznik

Analogi inkretyn

Forma leku

Tabletki

Do wstrzykiwań

Działania uboczne

Dolegliwości gastryczne (żołądkowo-jelitowe), hipoglikemia, przybieranie na wadze (spowodowane anabolicznymi skutkami ubocznymi przyjmowania hormonu insuliny), rzadziej zaburzenia krwiotwórcze, bardzo rzadko zastój żółci w komórkach wątroby (cholestaza), alergie

Na początku leczenia mdłości, uczucie pełna aż do wymiotów (podlega dyskusji, czy zastrzyki ułatwiają stany zapalne trzustki)

Ostrzeżenie

Nie przyjmować przy: cukrzycy typu 1, ciężkim uszkodzeniu nerek lub wątroby (wówczas można przepisać tylko Gliquidon lub Repaglinid), po usunięciu części trzustki, przed większymi operacjami, przy najcięższych infekcjach, w ciąży, przy ekstremalnej nadwadze

Nie przyjmować przy: kwasicy ketonowej cukrzycowej, cukrzycy typu 1, wtórnym uszkodzeniu komórek beta w przebiegu cukrzycy typu 2

Mój wniosek

Sulfonylomocznik jest dobrym lekiem. W ostatnim czasie nieco stracił na znaczeniu. Należy uważać na możliwe niedocukrzenie (jedząc regularnie). Niestety podczas leczenia pacjenci przybierają średnio około 4 kg na wadze.

Ma to niekorzystny wpływ na Twoją cukrzycę. Nie należy pić alkoholu, gdyż tabletki hamują rozkład alkoholu w wątrobie. Dochodzi do kumulacji produktu rozkładu alkoholu – aldehydu octowego.

Analogi inkretyn podawane są w formie zastrzyków. Jeśli przyjmuje się je z metforminą, ryzyko niedocukrzenia nie jest wysokie. Sulfonylomocznik czy insulina mogą jednak skutkować niedocukrzeniem. Pozytywnym skutkiem przyjmowania analogów inkretyn jest utrata wagi. Zadaję sobie jedno pytanie: dlaczego nie wstrzyknąć od razu insuliny? W ten sposób można lepiej odciążyć trzustkę. Nie mamy wyników długofalowych badań na temat długości życia pacjentów i chorób wtórnych. Ja jestem sceptyczny.

Moja porada

Gdy trochę stracisz na wadze, będziesz potrzebować mniej sulfonylomocznika. Dzięki temu Twoja trzustka dłużej zachowa swoją funkcję. 1% mniej HbA1c osiągniesz również, pilnując diety i uprawiając sport.

Aktywność ruchowa obniża insulinooporność. A wtedy potrzebujesz o wiele mniej analogów inkretyn.

Dodatkowe wskazówki

Sulfonylomocznik był opracowywany jako antybiotyk. Jego działanie obniżające poziom cukru jest poniekąd skutkiem ubocznym. Substancje te są ponadto stosowane w rolnictwie jako środki chwastobójcze.

Analogi inkretyn mają jeszcze dwie inne nazwy: analogi GLP-1 i antagoniści receptora GLP-1.