Niestety w postepowaniu diagnostycznym dot. cukrzycy koszty badania ważnego parametru, peptydu C, należy z reguły pokrywać z własnej kieszeni. Diabetolodzy dzisiaj rzadko zlecają laboratorium badanie poziomu peptydu C swoich pacjentów. Stężenie peptydu C wraz z wartością HbA1c to ważne informacje o stanie cukrzycy pacjenta.
Komórki beta w trzustce produkują proinsulinę. To prekursor insuliny. Proinsulina rozdziela się na prawdziwą insulinę oraz peptyd C. Jeśli więc trzustka wyrzuca insulinę, do krwi przedostaje się zawsze także peptyd C. Dlatego peptyd C jest wyznacznikiem produkcji insuliny.
Przez wiele lat peptyd C uznawany był za nieaktywny biochemicznie. Najnowsze badania wykazują jednak, że ma on wpływ na wewnątrzkomórkowe szlaki sygnałowe. W badaniach przeprowadzanych na zwierzętach laboratoryjnych podanie peptydu C poprawiało działanie nerek u osobników z cukrzycą.
Jeśli insulina podawana jest w zastrzyku, nie tworzy się peptyd C. Zatem peptyd C jest dokładnym miernikiem produkcji własnej insuliny. Ponadto peptyd C krąży relatywnie długo w krwiobiegu, przeciwnie niż insulina. Dlatego też ustalenie stężenia peptydu C jest najwłaściwszą metodą do kontrolowania naturalnej produkcji insuliny.
Podwyższone stężenie peptydu C:
Cukrzyca typu 2 z insulinoopornością
Guz insulinowy (rzadki, łagodny nowotwór, który produkuje insulinę)
Hipoglikemia (niedocukrzenie) przez pochodne sulfonylomocznika
Obniżone stężenie peptydu C:
Cukrzyca typu 2 w późnym stadium z nieprawidłową produkcją insuliny
Cukrzyca typu 1
Cukrzyca typu LADA (bardzo rzadka forma)
Stężenie peptydu C prawidłowe:
Fałszywe wyniki lub niedocukrzenie spowodowane wstrzyknięciem insuliny w przypadku zespołu Münchhausena (zaburzenia osobowości)
W przypadku niedocukrzenia spowodowanego czynnikiem zewnętrznym (iniekcja insuliny) stężenie peptydu C jest obniżone, w przypadku przyjęcia pochodnej sulfonylomocznika w zwykłej dawce jest prawidłowe, a przy przedawkowaniu podwyższone
Na czczo rano (po 12-godzinnej przerwie w jedzeniu) wartość referencyjna wynosi 0,7 do 3 ng/ml w osoczu (lub 0,3 do 1,4 nmol/l)
Jeśli wartości na czczo wynoszą między 0,5 a 0,7 ng/ml, lekarz wypowiada się w danym przypadku o wynikach granicznych
Stężenie poniżej 0,5 ng/ml wskazuje na niedobór insuliny
Po spożyciu 75 g glukozy, stężenie peptydu C po 40 minutach powinno wahać się między 3 a 8 ng/ml