Chyba nie ma na świecie osoby, która by nie doświadczyła manipulacji w postaci szantażu emocjonalnego. Jest to mechanizm, który najprościej można opisać poprzez wywieranie wpływu na innych za pomocą wzbudzania w nich nieprzyjemnych w odczuwaniu emocji jak strach, poczucie winy czy wstydu, litości, ale też poprzez obiecywanie zaspokojenia pragnień czy odwoływanie się do zasad moralnych np. pomocy choremu, pokrzywdzonemu itd.

CZY MANIPULUJE TYLKO BLISKI?

Większość z nas jest podatna na takie emocje. W naszej kulturze zawstydzanie, wywoływanie poczucia winy, strachu to nadal bardzo często metoda wychowawcza.

Szantażyści emocjonalni to najczęściej osoby, które wykazują charakterystyczne rysy osobowości, np. osoby o cechach psychopatycznych, sadystycznych, makiaweliści oraz osoby o cechach narcystycznych. Należy pamiętać, że ci najbardziej skłonni do manipulacji nie ujawniają swoich intencji na początku, zwodząc swoja „ofiarę” i czekają na dobry moment. Takie osoby żyją wśród nas i nawet jeśli z psychologicznego punktu widzenia jesteśmy w stanie zrozumieć, jak doszło do wykształcenia takich cech, to nie oznacza, że nie możemy się przed takimi zachowaniem bronić. Z pewnością utrudnieniem jest to, że jeśli są to bliskie osoby, odejście czy rozluźnienie relacji bywa niezwykle trudne. Warto może jednak potraktować taką osobę jako pole do uczenia się stawiania granic i asertywnego reagowania.

Jak bronić się przed szantażystą

Poniżej kilka umiejętności, które warto w sobie rozwijać, aby lepiej radzić sobie z szantażystą:

- Jeśli to możliwe ogranicz kontakt. Jeśli jest to osoba, z którą pracujesz, ogranicz relacje w takim stopniu, jak to możliwe. Szukaj w miejscu pracy sprzymierzeńców, staraj się, aby inni wiedzieli, jak jesteś taktowany i z czym masz trudność. Jeśli takim szantażystą jest twój partner, poszukaj wsparcia w specjaliście, który jest osobą neutralną i umie ocenić sytuację z boku.

- Jeśli jest to osoba nowo poznana, która dołączyła do rodziny lub do zespołu w pracy, staraj się od razu zaznaczać granicę, aby dać do zrozumienia, że na twoim terenie nie ma pola na manipulacje. Można na takie sytuacje przygotować parę gotowych odpowiedzi i używać ich jak zdarta płyta, która jest świetną techniką niedającą argumentów do podważania. Staraj się nie tłumaczyć z podjętej decyzji.

- Rozwijaj relacje z osobami, które są szczere i traktują cię z szacunkiem, dziel się swoimi obawami. Włącz wewnętrzny radar i podążaj za swoją intuicją, unikaj osób agresywnych, wybuchowych, podejrzliwych i mataczących oraz tych, które źle mówią o innych.

- Rozwijaj swoje mocne strony, korzystaj z kursów asertywności lub rozwoju osobistego, aby umieć stawiać granice w odpowiednim momencie oraz potrafić odróżnić, kiedy masz do czynienia z kimś, kto tobą manipuluje, a osobą, która rzeczywiście potrzebuje wsparcia lub pomocy.

- Jeśli obserwujesz u siebie powtarzający się schemat, w którym wchodzisz w relacje z wykorzystującymi, toksycznymi osobami lub poświęcasz dla innych swoje wartości, potrzeby, rezygnujesz z ważnych dla siebie celów, być może jesteś osobą, która potrzebuje głębszej pracy z profesjonalistą.