Badania naukowe dowodzą: jeżówka i sadziec hamują infekcje

Przeziębienie to infekcja górnych dróg oddechowych, która objawia się typowymi dolegliwościami jak kaszel, ból gardła i katar. Gorączka pojawia się – jeśli w ogóle występuje – tylko przez pierwsze dni choroby i nie przekracza 38,5°C. Z reguły przeziębienia są niegroźne i ustępują po jednym, maksymalnie po dwóch tygodniach bez żadnych konsekwencji. Nieprzyjemne dolegliwości są wywoływane wirusami (między innymi adeno- i rinowirusami), które przenoszą się z człowieka na człowieka drogą kropelkową wraz z wydychanym powietrzem lub kontaktem z chorym np. przez podanie ręki.

Czynniki zwiększające podatność na infekcje przeziębieniowe:

• Stres

• Brak snu

• Wychłodzenie

• Choroby przewlekłe (np. chroniczne zapalenie oskrzeli, cukrzyca)

• Kontakt w pracy z wieloma ludźmi

• Niezrównoważona, uboga w witaminy dieta

Gdy układ odpornościowy nie jest w stanie obronić się przed wirusami, te zasiedlają śluzówkę nosa i tchawicy. W następstwie odczuwamy drapanie w gardle, suchy kaszel i mamy zatkany nos.

W związku z tym, że za przeziębienia odpowiadają wirusy, antybiotyki w tym przypadku są nieskuteczne. Dużo rozsądniejsze jest przyjmowanie wybranych preparatów roślinnych, które mogą wspomóc układ odpornościowy. Mobilizują go przede wszystkim jeżówka (Echinacea), sadziec (Eupatorium) i pelargonia afrykańska (Umckaloabo).

Przyjmuje się, że substancje zawarte w tych roślinach aktywują niespecyficzne komórki immunologiczne (makrofagi) i dzięki temu te są w stanie bronić organizm przed zakażeniami wirusowymi. Stanowisko naukowców w tej kwestii było jednak do niedawna niejednoznaczne. Teraz najnowsze badania i metaanalizy jednoznacznie dowiodły skuteczności tych ziół w przypadku infekcji przeziębieniowych.

Od dawna zwolennicy leczenia naturalnego rozwodzą się na tym, czy można przeciwdziałać przeziębieniom przyjmując w sezonie grypowym preparaty z jeżówki (Echinacea angustifolia). Niedawno w metaanalizie opierającej się na wynikach sześciu naukowych opracowań, udowodniono, że Echinacea znacząco obniża ryzyko kolejnego przeziębienia. Ponadto dzięki przyjmowaniu Echinacea znacznie rzadziej występowały komplikacje, np. zapalenie ucha wewnętrznego, zapalenie płuc czy zapalenie krtani.

Jeśli więc odnosimy wrażenie, że nasz układ odpornościowy słabnie, opłaca się rzeczywiście sięgnąć po preparaty z jeżówki.

Sadziec (Eupatorium perfoliatum) ma wieloletnią tradycję jako roślina lecznicza przede wszystkim w Ameryce Północnej. Ze względu na swoje przeciwwirusowe właściwości jest szczególnie cenny w przypadku infekcji wirusowych, m.in. w grypopochodnych przeziębieniach. Przedstawione w 2016 r. w specjalistycznym czasopiśmie Phytotherapie badania, opierające się na obserwacjach wykazały, że preparaty z sadźca rzeczywiście łagodzą dolegliwości infekcji grypowych. W celu przeprowadzenia tego badania doświadczeni w terapiach naturalnych lekarze przez osiem dni w 64 gabinetach lekarskich podawali 1050 osobom zakażonym grypą preparat z sadźca. Okazało się, że w okresie terapii objawy znacznie się zmniejszyły, a lekarze ocenili efekty leczenia w 84,5% przypadków jako „dobre” lub „bardzo dobre”.

Wyciągi z korzeni pelargonii afrykańskiej zaczęły świętować swoje tryumfy w niemieckich aptekach w latach 70. Dopiero w kolejnych latach została dowiedziona w badaniach ich prawdziwa skuteczność. Odkryto, że wyciągi z korzenia pelargonii afrykańskiej zapobiegają tworzeniu się skupisk bakterii i wirusów na komórkach śluzówki dróg oddechowych. Równocześnie układ odpornościowy zostaje na tyle wzmocniony, że może zahamować namnażaniem się kolejnych drobnoustrojów. Dodatkowo zaobserwowano także działanie śluzotwórcze, jednak do dzisiaj nie odkryto odpowiedzialnych za takie działanie substancji.