Liczne badania dowodzą, ze produkty oznaczone jako „bio” zawierają znacznie więcej witamin i minerałów niż te uprawiane metodami konwencjonalnymi. Musicie jednak wiedzieć, że nie wszystkie te oznaczenia są równoważne. Jakie kryteria musi spełniać produkt spożywczy, aby uzyskać oznaczenie „bio”?
Wszystkie takie artykuły żywnościowe muszą spełniać wytyczne rozporządzenia Rady (WE) w sprawie rolnictwa ekologicznego. Unia Europejska zabrania w nim genetycznego modyfikowania takich produktów. Nie wolno również stosować pestycydów (środki ochrony roślin przed szkodnikami) ani sztucznych nawozów. Kładzie się też duży nacisk na odpowiednie traktowanie zwierząt hodowanych na mięso.
Wytyczne tej dyrektywy mają na celu zapobieganie niekorzystnym skutkom zdrowotnym, jakie mogą wynikać ze spożycia niezdrowych produktów:
Pestycydy mogą powodować nowotwory i szkodzą układowi hormonalnemu.
Antybiotyki podawane zwierzętom skutkują powstawaniem antybiotykoopornych szczepów bakterii.
Substancje dodatkowe mogą wywoływać alergie i hamować pracę układu odpornościowego.
Genetycznie modyfikowana żywność zwiększa ryzyko wystąpienia alergii.
Hormony wzrostu w mięsie podejrzewa się o sprzyjanie białaczce i cukrzycy.
Nawozy azotowe mogą sprzyjać powstawaniu chorób nowotworowych.
Sztuczne nawożenie, szybki wzrost, niekorzystny czas zbiorów oraz daleki transport i długotrwałe magazynowanie powodują utratę substancji witalnych.
Najczęściej spotykane oznaczenia jakości bio Unijne logo produkcji ekologicznej Definiuje podstawowe warunki, które również dotyczą wszystkich wymienionych poniżej oznaczeń: brak stosowania pestycydów, modyfikacji genetycznej, sztucznych nawozów. Wiele przepisów jest jednak łagodniejszych niż w przypadku innych organizacji nadających tego typu certyfikaty. Poniższe oznaczenia nadawane są zakładom, które całkowicie przeszły na wytwarzanie ekologiczne Demeter Zwierzęta hodowlane muszą być w 50% karmione paszą wyprodukowaną w gospodarstwie, z którego pochodzą. Nawożenie gleby odbywa się za pomocą samodzielnie wytworzonych preparatów z obornika, roślin leczniczych i minerałów. Dla członków organizacji hodowla zwierząt jest obowiązkowa (ze względu na produkcję obornika koniecznego do nawożenia pól). Bioland Latem ponad 50% paszy musi składać się ze świeżych roślin zielonych. Dopuszcza się stosowanie tylko 22 substancji dodatkowych (aby otrzymać unijne logo produkcji ekologicznej, wolno stosować 47 takich substancji, a w rolnictwie konwencjonalnym stosuje się ich około 300). Biopark Oprócz ekologicznych upraw (np. nawozy własnej produkcji) kładzie się duży nacisk na humanitarne traktowanie zwierząt (wypas łąkowy, zakaz przywiązywania zwierząt). Wolno stosować jedynie organiczny nawóz własnej produkcji. Naturland Dopuszcza stosowanie wyłącznie 22 substancji dodatkowych. Zakłady hodowli zwierząt muszą odbyć nie tylko kontrolę wytwarzania ekologicznego, ale również osobne kontrole dobrostanu zwierząt. Organizacja ta jest pionierem w rozwoju akwakultur ekologicznych na całym świecie. |
Liczne badania naukowe dowodzą, że produkty w jakości bio mają doskonały wpływ na zdrowie. W 2005 roku brytyjska Soil Association (porozumienie rolników ekologicznych w Wielkiej Brytanii) w Bristolu przeanalizowała 41 badań nad produktami w jakości bio. Wynik: warzywa nawożone jedynie kompostem lub obornikiem dostarczały przeciętnie 28% więcej witaminy C niż produkty z rolnictwa konwencjonalnego. Jeszcze lepiej wyglądała sytuacja, jeśli chodzi o zawartość substancji mineralnych: było to do 80% więcej magnezu i do 77% więcej żelaza.
Kolejna korzyść wynikająca ze spożycia bio owoców i warzyw: nie trzeba ich obierać, gdyż nie zastosowano wobec nich środków ochrony przed szkodnikami. To ważne, bo to właśnie w skórce znajduje się najwięcej substancji witalnych. Przykładowo, skórka jabłka zawiera 100 razy więcej flawonoidów niż miąższ. Natomiast skórka pomidora i papryki zawiera 50-60 razy więcej wtórnych substancji roślinnych niż miąższ.
Produkty w jakości bio są zatem o wiele bogatsze w korzystne dla zdrowia substancje. Jak pokazało brytyjskie badanie, pomarańcze bio zawierają do 30% mniej pozostałości azotanów. Zastosowane w nawozach azotany mogą przekształcać się w jelitach w azotyny, które mogą mieć działanie rakotwórcze.
Sałata zielona z upraw ekologicznych zawiera tylko 710 mg/kg tej substancji, z upraw konwencjonalnych – już 1170 mg/kg, natomiast sałata szklarniowa – aż 3200 mg/kg. Osoba dorosła nie powinna spożywać dziennie więcej niż 220 mg azotu.
Zielona pasza i regularny wypas na łące mają wymiernie pozytywne działanie: mięso takich zwierząt zawiera dwa razy więcej niezwykle wartościowych i działających przeciwzapalnie kwasów tłuszczowych omega-3 niż mięso zwierząt karmionych paszą przemysłową i niewychodzących na łąkę. Wykazało to badanie przeprowadzone przez Instytut Badawczy Biologii Zwierząt Hodowlanych w Dummerstorfie koło Rostoku (2007).
Rolnicy ekologiczni zrzeszają się w różne związki, takie jak Bioland, Demeter czy Naturland. Związki takie częściowo zaostrzyły przepisy i warunki, które trzeba spełnić, aby móc stosować konkretne oznaczenia do produkowanej przez siebie żywności, przepisy takie są zatem ostrzejsze niż przepisy unijne. Na podstawie oznaczenia na opakowaniu rozpoznasz, że dany produkt je spełnia. Więcej na ten temat w ramce wyżej.