Joga zmienia mózg

Obie badaczki przyglądały się obrazom rezonansu magnetycznego osób, które regularnie ćwiczą jogę. Okazało się, że w niektórych obszarach ich mózgu istnieje więcej istoty szarej, niż u osób, które jogi nie ćwiczą. Im intensywniej trenował uczestnik, tym grubsza była istota szara, co wskazywałoby na to, że joga rzeczywiście zmienia strukturę mózgu. Poprzez istotę szarą rozumie się obszar mózgu, w którym znajdują się ciała komórek nerwowych. Uważa się, że im więcej istoty szarej w mózgu, tym „wyższa” moc obliczeniowa.

U osób trenujących jogę zanotowaną większą objętość mózgu w poniższych rejonach:

› w korze somatosensorycznej, czyli obszarze mózgu, gdzie leży „ośrodek zmysłów”,

› w górnej części płatu ciemieniowego, odpowiedzialnej za skupianie naszej uwagi,

› w korze wzrokowej, która (jak sama nazwa wskazuje), odpowiada za wzrok,

› w hipokampie, czyli przede wszystkim ośrodku pamięci, ale również miejscu zwalczania stresu oraz

› w dwóch obszarach mózgu kluczowych dla postrzegania samego siebie, czyli obraz tego, kim jesteśmy.

Te wszystkie obszary aktywuje ćwiczenie jogi. Uczestnicy poświęcali średnio 70% czasu swojego treningu na ćwiczenia postawy, 20% na medytację oraz 10% na ćwiczenia oddechowe, czyli na wszystko to, co zawiera standardowy trening jogi.

Inne badanie, tym razem przeprowadzone na uniwersytecie w Illinois, wykazało, że krótkie, dwudziestominutowe treningi jogi prowadzą do poprawy wydajności umysłowej. W badaniu (opublikowanym w czasopiśmie naukowym Journal of Physical Activity & Health) wzięło udział niestety tylko 30 studentów. Podeszli oni do dwóch testów poznawczych, które miały na celu ocenić ich pamięć oraz inne zdolności kognitywne. Po raz pierwszy podeszli do testów bez uczestniczenia w żadnej aktywności sportowej. Za drugim razem wykonywali je po 20-minutowym biegu, a za trzecim razem przed testem ćwiczyli hathajogę przez 20 minut.

Sesja jogi składała się z pozycji zarówno siedzących, leżących jak i stojących, które pobudzały skurcze izometryczne i rozluźniały różne grupy mięśni. Obejmowała ona również ćwiczenia regularnego oddechu i pozycje medytacyjne umożliwiające na koniec głębokie wdechy. Trening biegania polegał na 20-minutowym chodzie lub biegu na bieżni, a każdy uczestnik badania utrzymywał prędkość na poziomie 60–70% maksymalnego pulsu.

Wyniki? Po sesji jogi uczestnicy lepiej wypadali na testach poznawczych niż po bieganiu lub bez wcześniejszej aktywności fizycznej.

Przewodnicząca grupy badawczej Neha Gothe i jej współpracownicy byli zdumieni, gdy zauważyli, że czas reakcji uczestnika i poprawność odpowiedzi na pytania uległy znacznej poprawie po sesji jogi w porównaniu do treningu na bieżni, po którym nie wykazano wyraźnej poprawy w pracy pamięci i innych zdolności kognitywnych.

„Wygląda na to, że uczestnicy po sesji jogi byli w stanie lepiej skupiać swoją uwagę, szybciej i dokładniej pracować na danych, a także efektywniej przyswajać nowe informacje, zachowywać je i aktualizować, niż po treningu aerobowym – podsumowała Gothe. – Ćwiczenia oddechowe i medytacja powinny działać uspokajająco na ciało i umysł, ponieważ skupiamy się na naszym organizmie, jego postawie i oddechu. Być może te procesy aktywują się również podczas wykonywania ćwiczeń umysłowych i codziennych czynności”. Według Gothe istnieje wiele czynników, mogących wyjaśnić wyniki badania. Osiągnięcie lepszej samoświadomości dzięki medytacji jest tylko jednym z możliwych mechanizmów. Wiemy, że medytacja i ćwiczenia oddechowe zmniejszają lęki oraz stres, co również może przekładać się na lepsze wyniki w testach poznawczych. Gothe i jej współpracownicy odkryli równie obiecującą zależność również u starszych osób trenujących jogę. Badania dotyczące jogi dopiero stawiają pierwsze kroki w świecie nauki, ale ponieważ jest to coraz popularniejszy sport, niedługo z pewnością pojawi się więcej badań na ten temat. Na pewno przyjrzymy się wpływowi jogi nie tylko na ciało, ale i na ludzki umysł.