Dzwonecznik wonny (Adenophora liliifolia) został w Polsce uznany za gatunek krytycznie zagrożony. W całym kraju jego obecność potwierdzono obecnie na mniej niż 30 stanowiskach, a w środkowej Polsce jest rośliną na granicy wymarcia. Ratowania gatunku podjęli się łódzcy naukowcy, botanicy i leśnicy.

Po goździku sinym i piaskowcu trawiastym jest on kolejną rośliną objętą czynną ochroną w ramach regionalnych programów ochrony wybranych gatunków roślin rzadkich na terenie województwa łódzkiego. W programie uczestniczą naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, Ogród Botaniczny oraz Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi.

Program ochrony roślin rzadkich polega na wzmacnianiu istniejących stanowisk o nowe okazy, wyhodowane z materiału nasiennego pozyskanego z tych samych populacji. Zdaniem dra hab. Marcina Kiedrzyńskiego – kierownika Pracowni Ekologii i Adaptacji Roślin Uniwersytetu Łódzkiego – jest to program bardzo aktywnej ochrony.

Badacz podkreśla, że najczęstszym problemem dla dzwonecznika jest niedostateczna ilość światła. Jako gatunek reliktowy, typowy dla widnych lasów sprzed kilku tysięcy lat, przetrwał on do obecnych czasów w wyjątkowych okolicznościach, m.in. dzięki tradycyjnemu użytkowaniu lasów przez człowieka, np. prowadzeniu wypasu zwierząt.

Wśród pierwszych zagrożonych roślin w Łódzkiem, które objęto programem odbudowy i wzbogacania istniejących stanowisk, były: goździk siny (Dianthus gratianopolitanus) i piaskowiec trawiasty (Arenaria graminifolia). W kolejnych latach naukowcy, botanicy i leśnicy planują objąć programem ochrony stanowiska kolejnych zagrożonych wymarciem roślin m.in.: zimoziołu północnego (Linnaea borealis), goździka piaskowego (Dianthus arenarius) i sasanki wiosennej (Pulsatilla vernalis). Oprac. AG/PAP