W lodach spożywczych można obecnie znaleźć również różne syntetyczne dodatki. Wśród nich szczególne ryzyko dla twojego zdrowia mogą nieść ze sobą tzw. barwniki azowe. Opowiemy w niniejszym artykule, na co należy zwrócić szczególną uwagę podczas wizyty w lodziarni.
Zwłaszcza w okresie letnim częściej cieszymy się smakowitościami z lodziarni. Być może rzuciło ci się również w oczy, że niektóre smaki lodów, jak np. owoce leśne, mięta pieprzowa czy jagody, charakteryzują się często bardzo intensywną, niemalże perfekcyjną barwą. Jak to możliwe? Lodziarnie podczas wyrobu lodów mogą dodawać do nich barwniki syntetyczne. Producent musi jednak w czytelny sposób podać konsumentowi informację na ten temat. Na karteczce czy tabliczce obok samych lodów powinna się wówczas znaleźć informacja: „lody owocowe o smaku truskawkowym – z dodanym barwnikiem”. Alternatywnie właściciel lodziarni może również wywiesić kartkę z wyszczególnionymi na niej wszystkimi substancjami dodatkowymi, jakie użyto do wyrobu lodów. Kartka taka powinna być dostępna dla wszystkich kupujących.
Ale wielu właścicieli lodziarni nie spełnia tego obowiązku. W roku 2013 Dolnosaksoński Urząd Krajowy ds. Ochrony Konsumentów i Bezpieczeństwa Produktów Spożywczych przeprowadził badanie, podczas którego przyjrzano się dokładnie 57 próbkom barwionych lodów. Były wśród nich między innymi takie smaki, jak właśnie owoce leśne, mięta pieprzowa czy jagody. Przy ośmiu próbkach brakowało informacji na temat dodanego barwnika.
O 2010 istnieje ponadto przepis, wymagający znakowania lodów zawierających barwniki azowe następującym ostrzeżeniem: „Może powodować hiperaktywność i zaburzenia uwagi u dzieci”. Również w tym przypadku wspomniany wcześniej urząd z Dolnej Saksonii stwierdził niedopełnienie obowiązku: oznakowania takiego brakowało przy 7 próbkach. Badanie przeprowadzone przez Federalny Urząd do Spraw Ochrony Konsumentów i Bezpieczeństwa Produktów Spożywczych wykazało, w 36 z 281 badanych próbek lodów znaleziono co najmniej 1 barwnik azowy. Co najmniej 1/3 z nich (23 z 36) nie była prawidłowo oznaczona.
Jakie barwniki azowe można znaleźć w lodach
E102 – tartrazyna
E104 – żółcień chinolinowa
E110 – żółcień pomarańczowa S
E122 – azorubina
E124 – czerwień koszenilowa A
E129 – czerwień allura AC.
Barwniki azowe to wszystko inne, niż bezpieczne substancje. Oprócz hiperaktywności i deficytów uwagi u dzieci mogą one wywoływać również tzw. pseudoalergie objawiające się podobnie jak prawdziwe. Przyczyna: barwniki te mogą uwalniać z określonych komórek ciała, tak zwanych komórek tucznych, histaminę, w wyniku czego dochodzi do pojawienia się takich samych objawów, jakie mają miejsce przy wystąpieniu alergii. Jeśli więc zdarza ci się tego typu problem, a jego przyczyny do tej pory nie udało ci się poznać, możesz brać pod uwagę, że chodzi tutaj o barwniki azowe zawarte w lodach.
Jakie ryzyko dla twojego zdrowia mogą ze sobą nieść barwniki azowe:
- hiperaktywność i zaburzenia uwagi (u dzieci),
- pseudoalergie,
- choroby nowotworowe.
Oprócz występujących w sposób bezpośredni reakcji alarmowych barwniki azowe mogą również powodować prawdopodobnie szkody na dłuższą metę. Substancją wyjściową dla wytwarzanych sztucznie organicznych barwników zazwyczaj jest anilina. Uchodzi ona za substancję rakotwórczą. Spożywcze barwniki azowe mogą rozpadać się w organizmie człowieka, przykładowo w wyniku działania bakterii jelitowych, w wyniku czego znowu powstaje anilina.
Zalecamy: Żywy i jaskrawy kolor lodów jest zawsze informacją o tym, że podczas produkcji dodane zostały sztuczne barwniki. Aby uniknąć wszelkiego ryzyka zdrowotnego, należy więc raczej sięgać po lody wyglądające naturalnie. Lody o smaku pistacjowym nie mogą mieć jaskrawo zielonego koloru – a raczej pastelowy zielony. W lodziarni zawsze dopytuj o obecność barwników azowych w składzie. Jeśli sprzedawca potwierdzi, zrezygnuj ze zakupu. O czym jeszcze należy pamiętać podczas wizyty lodziarni?
- Lody nie powinny być pokryte lepkim filmem. Jest to bowiem oznaka nieprzechowywania ich w dostatecznie niskiej temperaturze. Mogą się znajdować się w nich patogeny.
- Kryształki lodu świadczą o kiepskiej jakości. Jeśli je widzisz, może świadczyć to o tym, że lody już były rozmrożone, a następnie ponownie zamrożone. W takich lodach również mogą znajdować się bakterie chorobotwórcze.
- Staraj się unikać lodów, prezentowanych w pojemniku jako imponująca wielka „góra lodowa”. Do takich lodów najprawdopodobniej zostały dodane sztuczne emulgatory, które „napompowały” masę. Emulgatory podejrzewa się o powodowanie zmian w błonie śluzowej jelit, co może skutkować zwiększonym wchłanianiem alergennych składników pokarmowych. Uwaga! Jeśli lody charakteryzują się wyjątkowo kremową konsystencją, świadczy to o bardzo dużej ilości dodanych sztucznych emulgatorów. W razie wątpliwości doinformuj się u sprzedawcy. Lody wysokiej jakości to takie, które zawierają wyłącznie naturalne stabilizatory (np. agar).
- Zwróć uwagę na naturalność lodów. W lodach orzechowych powinny znajdować się prawdziwe orzechy, w lodach owocowych powinny być widoczne kawałki owoców. Kiepskie lodziarnie zamiast prawdziwych owoców dodają barwione syropy o bardzo niewielkiej ilości owoców lub soku. Największe pole do oszustw stanowią zawsze lody waniliowe – zamiast prawdziwej wanilii dodaje się do nich aromaty. Na prawdziwych lodach waniliowych widoczne są drobne czarne punkciki.