Czy żywność bio rzeczywiście jest lepsza?

Czy żywność bio rzeczywiście jest lepsza?

dr Dietmar Kowertz

10 czerwca 2020

Sektor ekologiczny w Polsce odnotował znaczny wzrost – każdy Polak wydaje rocznie 500 zł na żywność i napoje w jakości bio. Fakt, że oznacza to zazwyczaj lepsze traktowanie zwierząt, nie powinien być tutaj kwestionowany. Ale czy żywność ekologiczna jest w ogóle lepsza, zdrowsza i bardziej zrównoważona?

Czy żywność bio rzeczywiście jest lepsza?

ODŻYWIANIE

Bio ma wiele zalet – ale czy wszystko, w co wierzymy, jest prawdą?

Kupowanie produktów organicznych poprawia nastrój. Wiadomo, że zwierzęta są lepiej traktowane, a owoce i warzywa nie są poddawane działaniu wysoko trujących substancji. Istnieje jednak również szereg „wierzeń” związanych z produktami ekologicznymi, które chcielibyśmy wyjaśnić na podstawie literatury naukowej.

Czy produkty ekologiczne zawierają więcej składników odżywczych?

W 2012 roku autorzy amerykańskiego Uniwersytetu Stanforda opublikowali metaanalizę, która analizowała badania z lat 1966-2011 i wywołała znaczny oddźwięk w mediach. Pojawił się tam wniosek, że "w opublikowanej literaturze brakuje mocnych dowodów na to, że żywność ekologiczna zawiera znacznie więcej składników odżywczych niż ta produkowana konwencjonalnie", ale też że "spożywanie żywności ekologicznej może zmniejszyć narażenie na pestycydy i bakterie odporne na antybiotyki". To właśnie to podsumowanie autorów zostało chętnie przyjęte przez media. Co nie zostało tu powiedziane, ale zostało stwierdzone w samym artykule: Cała seria badań wykazała wyższą zawartość składników odżywczych w żywności ekologicznej niż w żywności produkowanej konwencjonalnie. Na koniec artykułu autorzy szczerze piszą, że produkty ekologiczne zawierają znacznie więcej wtórnych substancji roślinnych, a ekologiczne produkty mleczne zawierają więcej zdrowych kwasów tłuszczowych omega-3. Ponadto rok wcześniej (2011) właśnie opublikowano metaanalizę British Newscastle University, która potwierdziła ich wyższość w odniesieniu do zawartości witaminy C i wtórnych substancji roślinnych.

Czy produkty organiczne zawierają mniej niebezpiecznych bakterii?

Bakterie na i w produktach mięsnych zawierających drobnoustroje odporne na antybiotyki (MRSA; ESBL) są szczególnie niebezpieczne dla naszego zdrowia. Jeśli się nimi zarazimy, antybiotyki, których zwykle używamy, nie zadziałają. Co roku Stiftung Warentest bada co roku produkty mięsne (kurczak, mięso mielone) z produkcji konwencjonalnej i ekologicznej pod kątem takich bakterii. Nie wszystkie produkty bio są wolne od takich zarazków, ale z reguły zawierają ich mniej.

Moja rada: Czy to z produkcji konwencjonalnej czy organicznej - dobrze gotuj mięso i zwracaj szczególną uwagę na higienę w kuchni (oddzielenie mięsa od surowej żywności do spożycia).

Czy organiczne = zdrowsze dla mnie?

Nie ma badań długofalowych, a wszystkie badania na ten temat podkreślają możliwość błędów. Powód: Ludzie, którzy głównie jedzą żywność ekologiczną, często prowadzą ogólnie zdrowsze życie (np. więcej sportu), tak więc skutki dla zdrowia są trudne do porównania. Niemniej jednak, istnieją dobre powody, aby zakładać, że produkty organiczne są zdrowsze: mniej szkodliwych substancji, być może więcej mikroelementów i mniejsze zanieczyszczenie zarazkami.

Czy produkty ekologiczne są bardziej zrównoważone ekologicznie niż produkty konwencjonalne?

W tym celu musimy wziąć pod uwagę trasy transportu i rodzaj produkcji. Ponieważ produkty ekologiczne z odległych krajów – takie jak pomidory z Hiszpanii czy fasola z Egiptu – muszą być transportowane na europejskie rynki, co wymaga użycia nieodnawialnych źródeł energii (np. olej napędowy do statków lub ciężarówek), ich bilans ekologiczny jest nie do końca korzystny. To samo dotyczy sytuacji, gdy puszcze zostały wycięte pod uprawę organicznego oleju palmowego lub soi.

Moja rada: Jeśli to możliwe, kupuj produkty ekologiczne – jak również towary wyprodukowane w sposób konwencjonalny – z produkcji lokalnej. Nie jest to możliwe na przykład w przypadku bananów lub awokado, ale jest to możliwe w przypadku fasoli i pomidorów.

Więcej Artykułów