Po tym, jak probiotyki przez długi czas stanowiły kwintesencję zdrowego odżywiania, a także były niezastąpione po kuracjach antybiotykowych, obecnie to prebiotyki uznawane są za najważniejszy składnik zdrowych jelit, silnych kości i stabilnego systemu odpornościowego, nie tylko w stanach chorobowych. Odgrywają one istotną rolę w zapewnieniu dobrym bakteriom jelitowym odpowiednich warunków do rozwoju i realizowania swoich prozdrowotnych funkcji. Gwiazdą na niebie prebiotyków jest inulina.
Inulina jest wielocukrem (polisacharydem) zbudowanym z fruktozy, która występuje w wielu roślinach i służy jako magazyn energii. Ta roślinna substancja rozpuszczalna w wodzie po raz pierwszy została odkryta w 1804 roku w roślinie o nazwie oman wielki (łac. Inula Helenium), której inulina zawdzięcza swoją nazwę.
Oman Ta roślina z rodziny astrowatych już w antyku była stosowana jako środek leczniczy. |
Artykuły spożywcze i rośliny z wysoką zawartością inuliny to:
Topinambur
Banany
Pasternak
Cebula
Czosnek
skorzonera
Dla człowieka inulina stanowi niestrawny błonnik, ponieważ nasz organizm nie produkuje enzymu (inulinaza) niezbędnego do rozkładu tego wielocukru.
Jakiś czas temu przemysł spożywczy odkrył istnienie tego słodkiego błonnika i zaczął stosować go jako dodatek w celu zwiększenia ilości błonnika w pożywieniu. Producenci podkreślają również prebiotyczne działanie inuliny, ponieważ dzięki temu mogą zaoferować klientom produkt zdrowy dla jelit.
Ponieważ inulina jest niestrawna, po spożyciu nie powoduje podniesienia cukru we krwi, przez co nie wywołuje wydzielania insuliny. Dlatego też cukier ten stosowany jest często w produktach dla diabetyków. Ogólnie inulina stosowana jest jako słodzik, a w reklamach prezentuje się ją jako zdrową alternatywę dla cukru. Nie jest to bezpodstawne, ponieważ inulina faktycznie jest produktem dobroczynnie wpływającym na stan jelit.
Inulina zwiększa ilość zdrowych drobnoustrojów, jak bifidobakterie i bakterie kwasu mlekowego (Lactobacillales). Te ostatnie produkują wówczas więcej kwasu mlekowego, przez co środowisko w jelitach zostaje zakwaszone.
Utrudnia to rozwijanie się niezdrowych (szkodliwych) drobnoustrojów w jelicie. Dzięki temu wzmacniany jest nie tylko system odpornościowy, ale poprawia się również trawienie.
Pozytywny wpływ na trawienie:
lepsze wypróżnianie
pobudzenie aktywności jelit
uregulowanie biegunek i obstrukcji
łączenie kwasów żółciowych i tłuszczów
Pozytywne działanie inuliny na florę jelitową jest ważne nie tylko dla zdrowego trawienia, ale również dla zdrowych i mocnych kości.
Bakterie jelitowe żywiące się inuliną produkują kwasy tłuszczowe o znacznie krótszych łańcuchach, a te mają regenerujący wpływ na błonę śluzową jelita.
To natomiast powoduje, że substancje mineralne znacznie łatwiej są wchłaniane przez błonę śluzową i mogą zostać dostarczone przez krew do kości. Szczególnie kobietom po menopauzie grozi utrata substancji mineralnych w kościach, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia osteoporozy.
Dzięki inulinie można temu po części zapobiec, ponieważ przyjmowanie tego cukru jako suplementu diety w postaci proszku polepsza wchłanianie substancji mineralnych wzmacniających kości – wapnia i magnezu.
Wiele diet kończy się niepowodzeniem, ponieważ głód jest nie do wytrzymania. W takiej sytuacji może pomóc inulina. Z jednej strony błonnik ten szybko wywołuje uczucie sytości, z drugiej strony powoduje, że to uczucie dłużej trwa. Jedyne 2 kcal na gram – dodane np. do jogurtu lub musli – wspomagają dietę bez uczucia głodu. Jednak inulina potrafi jeszcze więcej, ponieważ stymuluje powstawanie zrównoważonej flory jelitowej. Według najnowszych badań flora jelitowa ma wpływ na proces chudnięcia. Wynika to z faktu, że tylko niektóre bakterie jelitowe są odpowiedzialne za pozyskiwanie energii z pożywienia.
Inulina aktywuje wśród bakterii jelitowych niektórych „złych przyswajaczy pożywienia”, którzy pozyskują z niego mniej energii, dzięki czemu kilogramy szybciej znikają. Nie bez przyczyny inulina uznawana jest za „tajemniczą substancję wspomagającą odchudzanie”.