Starsi pacjenci często uskarżają się na zawroty głowy. Jednak wielu lekarzy nie może znaleźć ich przyczyny. Pacjent słyszy wówczas często, że to normalne w tym wieku i nie da się nic zrobić. Nie daj się odesłać z kwitkiem. Zawroty głowy zawsze mają konkretne przyczyny, które da się zwalczyć. A co ty możesz sam zrobić? Dowiesz się z niniejszego artykułu.

Akupresura i joga pomogą ci stabilnie stanąć

Zawroty głowy nasilają się wraz z wiekiem. Dotykają one co trzecią osobę powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia. Istnieje wiele przyczyn tej dolegliwości. W późniejszym wieku za prawie 60% zawrotów głowy odpowiadają choroby układu krążenia (np. skoki ciśnienia krwi). Na drugim miejscu (15%) stoją choroby narządu zmysłu w uchu środkowym. Znajdują się tam ważne kryształki węglanu wapnia (otolity, kamyczki błędnikowe). Gdy się „poluzują”, przy każdym ruchu podrażniają komórki zmysłowe i powodują tym samym gwałtowne napady zawrotów głowy – lekarze mówią wówczas o łagodnych położeniowych zawrotach głowy.

Możliwe przyczyny zawrotów głowy:

- zapalenie ucha środkowego lub nerwu przedsionkowego (Nervus vestibularis),

- zbyt wysokie lub zbyt niskie ciśnienie , zaburzenia rytmu serca,

- nadmierne napięcie mięśniowe w szyjnym odcinku kręgosłupa,

- migrena (zawroty głowy jako zjawisko towarzyszące, częściowo także przy bólach głowy),

- problemy z oczami, np. źle dobrane okulary, katarakta, jaskra, - guzy mózgu, choroba Parkinsona.

Zawroty głowy powodują niepewność i mogą bardzo negatywnie wpływać na jakość życia. Abstrahując od tego, wzrasta także ryzyko upadków i złamań kości.

Za 1/4 napadów zawrotów głowy odpowiadają leki

Jeśli ta dolegliwość dotyka cię częściej, koniecznie powiedz o tym swojemu lekarzowi rodzinnemu. W pierwszej kolejności sprawdzi on listę przyjmowanych przez ciebie leków. Wiele z nich ma bowiem właśnie takie działania niepożądane. Badania pokazują, że są one przyczyną takich problemów u 1/4 pacjentów.

Najczęstsze rodzaje zawrotów głowy

	przyczyna	objawy
łagodne położeniowe zawroty głowy	„poluzowane” otolity	krótkie i gwałtowne napady zawrotów głowy, trwające zazwyczaj nie dłużej niż minutę, przy zmianie położenia (np. przewracanie się z jednego boku na drugi w łóżku), mdłości
choroba Ménière'a (idiopatyczny wodniak błędnika)	nieznane zaburzenia w obrębie ucha środkowego	napady zawrotów głowy trwające od kilku minut do wielu godzin, mdłości, wymioty, zaburzenia słuchu, ucisk w uchu
Neuritis vestibularis	zapalenie nerwu przedsionkowego	nagły i gwałtowny zawrót głowy, mdłości, oblewanie się potami, trwa przez kilka dni do tygodni
zawroty głowy związane z układem krążenia	zbyt niskie lub zbyt wysokie ciśnienie krwi	zawroty głowy podczas stania i chodzenia, zwłaszcza przy szybkim pochylaniu się i prostowaniu, brak dolegliwości w pozycji siedzącej i leżącej
zawroty głowy związane szyjnym odcinkiem kręgosłupa	nadmierne napięcie mięśni w obszarze kręgosłupa szyjnego	zawrotom głowy towarzyszą bóle karku i pośrodku czoła

Te leki mogą sprzyjać napadom zawrotów głowy:

- leki obniżające ciśnienie krwi (m. in. diuretyki, beta-blokery, blokery kanału wapniowego),

- leki antydepresyjne, przeciwpadaczkowe,

- leki uspokajające i nasenne (benzodiazepiny),

- leki przeciwbólowe i przeciwreumatyczne (np. diklofenak. Ibuprofen),

- leki przeciwhistaminowe (przeciwalergiczne),

- leki przeciwko podagrze,

- leki nasercowe (m. in. digoksyna, leki przeciwarytmiczne).

Przy dłużej utrzymujących się zawrotach głowy związanych ze zmianą położenia terapia jest relatywnie prosta. Lekarz wykona twoją głową i tułowiem szereg gwałtownych przechylających ruchów i wytrząśnie w ten sposób otolity z kanałów półkolistych.

Dlaczego podczas zawrotu głowy nie należy zamykać oczu

W innym przypadku należy leczyć przyczynę tych dolegliwości, np. skoki ciśnienia czy stany zapalne w uchu wewnętrznym. Lekarz może przy tym stosować sprawdzone metody medycyny naturalnej.

Jakie naturalne metody pomagają przy zawrotach głowy

- Rośliny lecznicze: miłorząb i rozmaryn poprawiają ukrwienie, dzięki czemu mózg jest optymalnie zaopatrzony w tlen. Waleriana, chmiel i dziurawiec pomogą się odprężyć.

- Techniki relaksacyjne: trening autogenny i progresywne rozluźnianie mięśni przeciwdziałają stresowi. Joga, qigong i tai chi trenują natomiast Twój zmysł równowagi.

- Metody Kneippa: rozluźniają i poprawiają ukrwienie, a ponadto regulują ciśnienie krwi.

Dobra rada na koniec: Przy ostrym napadzie natychmiast usiądź lub się połóż. Nawet, jeśli to trudne: nie zamykaj oczu! Mózg nie otrzymuje wówczas bowiem prawidłowej informacji na temat położenia ciała i zawroty głowy mogą się nasilać. Wpatruj się w jeden stały punkt, nie ruszaj głową i spokojnie oddychaj.

Joga: „drzewo” pomoże pozbyć się zawrotu głowy

To lekkie ćwiczenie jogiczne ćwiczy twoją równowagę.

Wykonanie:

- Stań ze złączonymi stopami. Główny ciężar twojego ciała opiera się na twoich stopach, kolana i brzuch są rozluźnione.

- Złóż dłonie na wysokości klatki piersiowej. Palce skierowane są do góry.

- Ugnij prawe kolano, ponieś prawą stopę i oprzyj – w zależności od twojej giętkości – na kości piszczelowej lewej nogi lub – dla bardzo zwinnych – na rzepce kolana.

- Unieś ręce powyżej głowy i uśmiechnij się.

- Jeśli czujesz się niepewnie, zrezygnuj z prawidłowej postawy i w razie konieczności oprzyj się o krzesło lub ścianę.

Postaraj się utrzymać tę pozycję najdłużej jak potrafisz – wytrzymasz 30 sekund? Następnie postaw stopę na podłodze i powtórz ćwiczenie drugą nogą. Wykonuj to ćwiczenie kilka razy w ciągu dnia.

Dodatkowa porada: Rano i wieczorem czyść zęby stojąc na jednej nodze. To również korzystnie wpływa na zmysł równowagi.

Jak samodzielnie możesz przeciwdziałać zawrotom głowy

- Używki mogą powodować zawroty głowy. Unikaj więc alkoholu i nikotyny.

- Wystarczająco dużo pij (co najmniej 1 litr dzienne). Wyrównuj utraty płynów i elektrolitów po treningach oraz w gorące dni (np., pijąc sok wymieszany z gazowaną wodą mineralną).

- Powoli wstawaj z łóżka czy fotela, by krew „nie odpłynęła z głowy”.

- Regularnie uprawiaj sport. To wzmacnia układ krążenia, poprawia postawę ciała, zapobiegasz też nadmiernemu napięciu w szyjnym odcinku kręgosłupa. Idealne są sporty trenujące zmysł równowagi (np. jazda na rowerze czy tai chi).

- Regularnie sprawdzaj, czy masz dobrze dopasowane okulary. Przyczyną zawrotów głowy mogą być również okulary progresywne. Zaopatrz się w tej sytuacji w 2 pary okularów – do bliży i do dali.

- Akupresura: uciskaj i masuj następujące punkty przez 1–2 minuty palcami wskazującym i serdecznym: 1. Yintang (położenie: u nasady nosa, dokładnie między brwiami) oraz 2. Neiguan (położenie: 2 szerokości kciuka poniżej dolnej bruzdy nadgarstka pomiędzy wyczuwalnymi tutaj ścięgnami).