Znasz te objawy? Uczucie gorąca i szorstkości w oczach, zaczerwienienie... Coraz więcej ludzi narzeka na „suche oczy”, spowodowane niedostateczną ilością cieczy łzowej. Suche powietrze w mieszkaniach i wielogodzinna praca przy komputerze zakłócają nawilżenie na powierzchni oka. Przy pomocy kilku prostych zabiegów można jednak pomóc oczom odprężyć się oraz je nawilżyć.

Naturalne metody łagodzenia dolegliwości oczu

Nie tylko naładowane elektrostatycznie cząsteczki kurzu, krążące wokół monitora, podrażniają Twoje oczy. Wymagająca koncentracji praca przed komputerem zmusza do długotrwałego wpatrywania się w dwuwymiarowy monitor, przez co zapominamy o mruganiu. Szwankuje przez to nawilżenie naszych oczu, a samo oko staje się bardziej podatne na zagrożenia z zewnątrz. Na niekorzyść działa też zmniejszająca się wraz z wiekiem produkcja cieczy łzowej. Do wysuszania oczu mogą także prowadzić inne choroby, przyjmowane leki, klimatyzacja itd.

Osiem rad, które pomogą chronić oczy przed wysuszeniem

1. Częściej mrugaj. Pracując przy monitorze, pamiętaj o częstym ruchu powiek. To nawilży Twoje oczy. Odwracaj także wzrok od monitora i zdejmuj okulary.

2. Rób często krótkie przerwy w pracy. Przerywaj pracę co pół godziny, wstań, rób kilka kroków. Przeciągaj się, rób ćwiczenia rozciągające. Ziewaj przy tym, ile dusza zapragnie – to rozluźnia mięśnie twarzy i pobudza produkcję cieczy łzowej, która nawilża oczy.

3. Pij codziennie 1,5-2 litry płynów. Podstawą cieczy łzowej jest woda. Sięgaj po niesłodzone napoje, np. wodę mineralną – raz dziennie z sokiem owocowym – albo ziołowe herbaty.

Korzystna dla Twoich oczu będzie też szklanka soku z marchwi – marchew zawiera duże ilości beta-karotenu (= prowitaminy A; patrz porada 6).

4. Zadbaj o właściwą wilgotność powietrza. Postaraj się, aby w okresie grzewczym wilgotność w domu i – w miarę możliwości – w miejscu pracy wynosiła 40-60%. Pomocne mogą być nawilżacze powietrza albo miska z wodą. Zmieniaj wodę codziennie, aby nie stała się ona siedliskiem patogenów.

5. Unikaj źródeł gorącego powietrza. Podczas suszenia włosów nie kieruj suszarki, a podczas jazdy autem dmuchawy, na oczy. To samo dotyczy źródeł ciepła.

6. Przyjmuj beta-karoten. Beta-karoten jest przekształcany w organizmie w witaminę A. Dzięki temu nie tylko wyostrzasz wzrok, ale też troszczysz się o lepsze nawilżenie spojówki i błon śluzowych.

7. Używaj „sztucznych łez”. Są podobne do naturalnej cieczy łzowej i zawierają takie same substancje. Zwróć uwagę na to, aby preparat, który kupujesz, nie zawierał środków konserwujących. Sztucznych łez używaj tylko w razie potrzeby. Długofalowe używanie powinno zostać skonsultowane z okulistą.

8. Ogranicz używanie innych kropli do oczu. Niektóre z powszechnie dostępnych kropli do oczu, zapobiegające ich zaczerwienieniu lub stanom zapalnym, zawierają substancje zwężające naczynia, jak na przykład tetryzolina. W razie dłuższego stosowania (powyżej trzech dni) substancje te mogą wzmagać stan zapalny i zaczerwienienie.

Zgłoś się do okulisty, jeżeli...

… Twoje dolegliwości nie ustąpią, mimo że zastosujesz się do powyższych porad. Lekarz stwierdzi, czy problemem nie jest inna choroba spojówki lub rogówki. Poza tym, utrzymująca się suchość oka może grozić nawracającymi infekcjami, prowadzącymi do jego trwałych uszkodzeń. Zastanów się również, czy Twoje soczewki kontaktowe nie są zbyt stare lub dla Ciebie nieodpowiednie.

Kompresy łagodzące dla oczu

Kompres-pocieszenie dla oka: przez 10 minut gotuj pół łyżki ziół leczniczych (z apteki) w pół litra wody. Odcedź i pozostaw do ostygnięcia. Zamocz w naparze płatki kosmetyczne i połóż je na 10 minut na zamknięte oczy.

Kompres z kopru włoskiego: przez 10-15 minut gotuj 2 łyżeczki świeżo zgniecionych w moździerzu owoców kopru włoskiego w pół litra wody. Odcedź i pozostaw do ostygnięcia. Zamocz w naparze płatki kosmetyczne i połóż je na 10 minut na zamknięte oczy.

Pomocne będą również krople do oczu z wyciągami z substancji naturalnych

Często polecany rumianek raczej wysuszy oczy i może powodować reakcje alergiczne. Lepiej sięgnąć po preparaty medycyny antropozoficznej (w Polsce mniej znane, ale coraz popularniejsze).

Homeopatyczne krople do oczu Chelidonium wspomagają naturalny proces produkcji łez i łagodzą uczucie „piasku pod oczami”
Krople do oczu Euphrasia (czyli świetlik) pomagają przy czerwonych oczach; szybko niwelują nieropne stany zapalne
Krople do oczu Calendula (wyciąg z nagietka) działają kojąco na podrażnione oczy; działają przeciwzapalnie w stanach z obecnością ropy

Wypróbuj kompres ajurwedyjski

Z indyjskiej medycyny – ajurwedy pochodzi naturalny środek leczniczy, stosowany przy suchości oczu: ghee – masło klarowane (do nabycia w supermarketach i sklepach ze zdrową żywnością).

Kompres z podgrzanego masła klarowanego ma za zadanie zwiększyć procentowy udział tłuszczu w cieczy łzowej, przez co łzy nie parują tak szybko i mają lepszą przyczepność do powierzchni oka.

Jak to zrobić? Podgrzej 2-3 łyżki masła klarowanego w kąpieli wodnej tak, aby stało się płynne, przejrzyste i uzyskało żółtozłoty kolor. Temperatura powinna wynosić około 33 stopnie, w żadnym wypadku nie może być wyższa niż temperatura ciała (37 stopni) – aby to sprawdzić, użyj termometru. Napełnij płynnym tłuszczem miseczkę do kąpieli oczu (najlepiej poszukać w internecie) i w pochylonej pozycji kąp otwarte oko przez 10 minut. Następnie powtórz czynność z drugim okiem. Wylej użyte do kąpieli masło i dokładnie umyj miseczkę. Oczy mogą zażywać kąpieli dwa razy w tygodniu. Ponieważ po takim zabiegu oko powleczone jest warstewką tłuszczu, nie należy bezpośrednio po nim siadać za kierownicę. Kąpiel oka najlepiej przeprowadzać wieczorem przed pójściem spać.

Sześć złotych zasad, dzięki którym twoje oczy będą cieszyć się dobrym zdrowiem przez wiele lat

Jeżeli będziesz przestrzegać tych sześciu zasad, Twoje oczy będą ci wdzięczne. Ich dobry stan pozwoli ci dobrze widzieć aż do późnej starości.

1. Regularnie badaj oczy. Nie czekaj z wizytą u lekarza, aż pojawią się problemy zdrowotne – wiele chorób oczu nie daje początkowo żadnych objawów. Im wcześniej zostaną wykryte i rozpocznie się leczenie, tym dłużej zachowasz wzrok. Omów ze swoim okulistą ryzyko zachorowania na choroby oczu i ustal, jak często musisz się badać. Pomocne mogą być informacje o chorobach oczu w rodzinie.

2. Przestań palić. Ryzyko starczego zwyrodnienia plamki żółtej (AMD) jest u palaczy dwukrotnie wyższe niż u osób niepalących. To samo odnosi się do katarakty i retinopatii cukrzycowej. Gdy przestaniesz palić, ryzyko to spadnie, może też spowolnić rozwój choroby.

3. Dbaj o prawidłową masę ciała. Nadwaga powoduje wzrost ryzyka cukrzycy i wynikających z niej chorób, na przykład retinopatii cukrzycowej. Prawidłowa waga pomaga zatem chronić Twoje oczy. Odżywiaj się w sposób zrównoważony, ze świadomością wartości energetycznej spożywanych pokarmów i zdrowo dla oczu. Jeśli pijesz alkohol, to w umiarkowanych ilościach.

4. Dużo śpij. Twoje oczy cieszą się z dużej ilości snu, gdyż podczas snu są stale nawilżane i oczyszczane z ciał obcych. Ponadto sen działa jak wiosenne porządki dla mózgu, który przecież stale uczestniczy w procesie widzenia. Dbaj zatem o odpowiednią ilość snu we właściwych warunkach (zaciemnienie, temperatura pomieszczenia, przewietrzenie itd.).

5. Noś okulary ochronne. Przy dużym nasłonecznieniu noś okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV. Pamiętaj o tym przede wszystkim podczas uprawiania sportów zimowych. Okulary ochronne mogą być także przydatne podczas pływania i przy silnym wietrze.

6. Ważna jest aktywność fizyczna. Wiele badań dowodzi, że ruch zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby oczu, jak AMD czy jaskra. Dzięki lepszemu ukrwieniu zmniejsza się ciśnienie w gałce ocznej – oraz waga ciała. W ten sposób zmniejszasz ryzyko zachorowania na cukrzycę i retinopatię cukrzycową. Dla oczu szczególnie dobry jest spokojny ruch, np. spokojny chód lub bieganie trzy-cztery razy w tygodniu albo 60-90 minut jazdy na rowerze. Odpowiednie będą też taniec, joga i tai-chi.