Depresja uchodzi za jedną z najcięższych diagnoz, jaką może postawić medycyna. Choroba ta może dotknąć każdego z nas, a często jest tak podstępna, że początkowo trudno ją zauważyć. Brytyjscy naukowcy twierdzą nawet, że każdy człowiek (!) przechodzi raz w życiu ten stan. Uważa się, że w Polsce żyje 1,5 mln chorych. Należy do tego doliczyć również tych, którzy nie zostali zdiagnozowani. Depresja to częste schorzenie występujące wśród cukrzyków. Z niniejszego artykułu dowiesz się, co zrobić, jeśli dotknie ona i ciebie.

Co należy wiedzieć o depresji i cukrzycy

Na pierwszy rzut oka wydaje się logiczne, że takie obciążenie jak cukrzyca (choroba, leki, dieta, strach przed możliwą hipoglikemią) może stać się przyczyną depresji. Jednak najnowsze wyniki badań dowodzą, że tak dzieje się w mniejszości przypadków.

O wiele częściej depresja pojawia się u pacjentów jeszcze przed zachorowaniem na cukrzycę. Dlatego psychologowie postrzegają depresję jako jeden z czynników ryzyka cukrzycy, podobnie jak nadwagę czy niewystarczającą ilość ruchu. Dlatego właśnie cukrzyca może być chorobą wtórną depresji.

Jak depresja może wywołać cukrzycę?

Depresja to stan utrzymujący się przez długi czas. Organizm wytwarza wówczas zbyt dużo kortyzolu. Kortyzol jest hormonem stresu, który podnosi poziom cukru we krwi. Co gorsza, osoby w depresyjnym nastroju prawie nigdy nie mają ochoty na aktywność fizyczną. Dlatego diabetycy z depresją mają gorsze wyniki poziomu cukru we krwi niż diabetycy bez depresji.

Smutek jest rzeczą normalną, depresja – już nie. Gdzie leży różnica?

Smutek to normalna reakcja na stratę lub poruszające wydarzenie. Depresja to stan znacznie wykraczający poza takie samopoczucie.

Smutek	Depresja
Zmniejsza się po pewnym czasie	Utrzymuje się przez dłuższy czas
Jest postrzegany przez osobę chorą jako jej własne uczucie, jako coś normalnego	Jest dla osoby dotkniętej obcym uczuciem, nad którym nie może zapanować
Poprawia się po odwróceniu myśli w innym kierunku lub w wyniku kontaktów społecznych	Nie można na nią wpłynąć z zewnątrz
Osoba smutna nie życzy sobie zazwyczaj pomocy terapeutycznej	Niektóre osoby z depresją chciałyby uzyskać pomoc terapeutyczną, gdyż mają poczucie, że nie będą w stanie samodzielnie wyzwolić się z sytuacji, w której się znalazły

Wzmożone występowanie depresji w podeszłym wieku

Około 40% wszystkich samobójstw jest popełnianych przez osoby w starszym wieku. Przyczyną zawsze jest depresja. Jest to choroba często nierozpoznawana, ponieważ inne niedomagania fizyczne tuszują jej objawy. W podeszłym wieku ludzki organizm z założenia jest mniej wydolny, do tego często dochodzą choroby przewlekłe. Logiczne jest, że nikomu nie sprawia przyjemności oglądanie siebie w stanie utraty swojej wydajności. To dlatego ważne jest, aby już będąc w wieku średnim, planować swoją przyszłość.

Jak uniknąć depresji w starszym wieku

- zaangażuj się w jakąś działalność (organizacje charytatywne i społeczne)

- znajdź sobie hobby, które sprawi Ci radość

- utrzymuj kontakty z innymi ludźmi (rodziną, przyjaciółmi, znajomymi)

- zacznij uprawiać lekki sport wytrzymałościowy

Jak zwalczać depresję?

Sport

Bardzo dobrą metodą zwalczania lekkiej lub umiarkowanej depresji jest uprawianie sportu wytrzymałościowego. Ludzie, który ćwiczą wytrzymałościowo, mają lepszy nastrój. Jako cukrzyk upieczesz dwie pieczenie na jednym ogniu, gdyż sporty wytrzymałościowe mają korzystny wpływ na poziom cukru we krwi.

Psychoterapia

Rozmowa z psychoterapeutą to również doskonały środek w walce z depresją. Taka psychoterapia trwa zawsze kilka miesięcy, a nawet lat, jest podzielona na wiele pojedynczych spotkań.

Leki

W przypadku ciężkiej depresji należy koniecznie sięgnąć po leki antydepresyjne. Nowoczesne leki nie uzależniają i są dobrze tolerowane przez pacjentów.

Jakie leki pomagają w walce z depresją?

W mózgu osoby depresyjnej odbywa się bardzo skomplikowana gra hormonów serotoniny, noradrenaliny i histaminy. Zadaniem leków jest ponowne wprowadzenie jej na właściwe tory. Istnieje wiele różnych grup leków:

- inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny. To relatywnie nowe leki. Skutkiem ubocznym przyjmowania tych tabletek mogą być stany lękowe, krwotoki w przewodzie pokarmowym i problemy z sercem;

- trójcykliczne leki przeciwdepresyjne. To najdłużej dostępne leki na rynku. Wykazują niestety bardzo dużo działań ubocznych (drżenie mięśni, negatywny wpływ na serce, pęcherz i oczy, przybieranie na wadze, pogorszenie metabolizmu cukrzycowego);

- inhibitory MAO – monoaminooksydazy. To leki ciężkiego kalibru. Często powodują nadciśnienie;

- selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. To najczęściej stosowane leki, gdyż obarczone są niewielkim ryzykiem działań ubocznych. U starszych ludzi mogą wywoływać apatię.

Moja porada lekarska

MOJA PORADA

W żadnym wypadku nie należy wstydzić się swojej depresji ani zaprzeczać jej objawom. Depresja to takie samo niedomaganie fizyczne jak artroza, tyle że jego przyczyna leży w mózgu. Wybierz się do lekarza i pozwól sobie pomóc. W dzisiejszych czasach możliwe jest wyleczenie każdej depresji.

Test

Udziel odpowiedzi na wszystkie poniższe pytania, jeżeli znajdujesz się w danym stanie co najmniej 2 tygodnie.

Czy cierpisz na depresję?	tak	nie
1. Nie śpię dobrze.
2. Martwię się o moją przyszłość.
3. Mam uporczywe myśli, nie mogę się zdecydować.
4. Czasami nie mam ochoty na cokolwiek.
5. Prawie nigdy się nie cieszę.
6. Moje życie wydaje mi się bezsensowne, nawet myślę o samobójstwie.
7. Nie mam apetytu.
8. Jestem ciągle w stanie niepokoju.
9. Nie mam ochoty na seks.

Wynik

0-2 odpowiedzi pozytywne: raczej nie masz depresji.

3-6 odpowiedzi pozytywnych: możliwe jest, że cierpisz na depresję. Wybierz się do lekarza.

7-9 odpowiedzi pozytywnych: najprawdopodobniej masz ciężką depresję. Wybierz się natychmiast do lekarza.

Szczególnie istotne jest pytanie numer 6. Myśli samobójcze są zawsze podejrzane. W tym wypadku wystarczy to jedno „tak”, by wybrać się do lekarza i rozpocząć terapię!