Nasze społeczeństwo starzeje się. Według Światowej Organizacji Zdrowia WHO pomiędzy 2015 a 2050 liczba osób powyżej 60. roku życia podwoi się od 12% do 22%. Coraz częściej zadajemy sobie pytanie, co możemy zrobić, aby zapewnić zarówno sobie, jak i swoim bliskim jak najlepsze warunki, które pozwolą nam cieszyć się zdrowiem i witalnością w późniejszych latach życia.
Większość z tych strategii odnosi się do promowania zdrowego starzenia się, zapobiegania chorobom i obniżania kosztów opieki zdrowotnej dla osób starszych. Niestety, jak się okazuje, osoby w podeszłym wieku często zmagają się z przewlekłymi chorobami, które znacząco wpływają na jakość ich życia. Aby poprawić tę sytuację, wiele osób ucieka się do alternatywnych metod, w tym również jogi… z dodatkowym uśmiechem.
Laughter yoga, czyli tłumaczone na język polski jako joga śmiechu lub joga z uśmiechem, jest jedną z coraz częściej stosowanych alternatywnych metod na świecie mających na celu poprawę jakości życia.
Joga z uśmiechem to nieinwazyjna forma aktywności, która uwzględnia techniki oddechowe stosowane w tradycyjnej jodze do ćwiczenia śmiechu. Aktywność fizyczna w ramach ćwiczenia skupia się na stymulacji śmiechu poprzez kontakt wzrokowy z innymi osobami uczestniczącymi w sesji, jak również poprzez gry, jak klaskanie czy naśladowanie zabawnych dźwięków.
Nasz mózg nie potrafi odróżnić prawdziwego od udawanego śmiechu. Śmiech odgrywa istotną rolę w zachowaniu dobrego zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego, co może zostać wytłumaczone na różne sposoby:
- śmiech aktywuje mięśnie naszego organizmu, poprzez działa rozluźniająco;
- śmiech poprawia dotlenienie organizmu, a przede wszystkim mózgu, poprzez zwiększenie liczby oddechów;
- śmiech stymuluje krążenie krwi;
- śmiech zmniejsza stres i związane z nim neuroprzekaźniki, jak adrenalina, noradrenalina czy kortyzol;
- śmiech poprawia humor i przyczynia się do poczucia szczęścia, poprzez zwiększenie produkcji endorfin;
- śmiech łagodzi ból;
Śmiech również wywołuje pozytywne emocje, jak dobry humor, uczucie szczęścia czy optymizm, które wspólnie przyczyniają się do poprawy naszego stanu psychicznego oraz zapobiegają objawom depresji. Co ciekawe, badania wykazują, że terapia śmiechem znacząco obniża poziom stresu, napięcia i lęku, zmniejsza konflikty międzyludzkie, przy czym jednocześnie poprawia nastrój, co przekłada się na optymizm oraz lepsze samopoczucie psychiczne społeczeństwa. Ponadto, osoby, które często się śmieją, okazują się mieć większe poczucie wartości, skuteczności oraz radzą sobie lepiej z wyzwaniami codziennego życia.
Jak zatem joga śmiechu może przyczynić się do poprawy jakości życia osób starszych? Badania przeprowadzone na różnych grupach wiekowych sugerują, że konsekwentne praktykowanie jogi śmiechu pozytywnie wpływa na depresję, stany lękowe, jakość snu, a także poprawie ogólne zadowolenie z życia. Co ciekawe, również może przyczynić się do poprawy ciśnienia krwi i obniżenia uczucia bólu.
Przegląd systematyczny oraz metaanaliza 3210 dostępnych badań skupiających się na zastosowaniu jogi śmiechu, jako alternatywnej metody mającej na celu poprawę zdrowia osób starszych, przeprowadzona w listopadzie 2020 roku przez naukowców z Uniwersytetu w Ankarze w Turcji; sugeruje, że może ona pozytywnie wpłynąć na jakość życia osób starszych, bez konieczności dodatkowych kosztów.
Wyniki potwierdzają pozytywny wpływ ze stosowania jogi śmiechu na jakość życia, w tym nastrój, szczęście i funkcje poznawcze. Co ciekawe, żadne z dotychczasowych badań nie wykazało niekorzystnych skutków jogi śmiechu u osób starszych, co sugeruje, że może ona być z powodzeniem promowana jako alternatywna metoda dla poprawy zdrowia. Należy jednak pamiętać, że aby uzyskać pozytywne efekty, joga śmiechu powinna być regularnie praktykowana przez minimum 4 tygodnie.
- poprawia nastrój,
- podnosi poczucie szczęścia,
- zmniejsza uczucie samotności,
- łagodzi objawy depresyjne, może również pomóc w leczeniu depresji,
- zapobiega pogorszeniu funkcji poznawczych mózgu, związanych z procesem starzenia się,
- stymuluje pracę mózgu, co może pomóc zapobiec chorobie Alzhaimera i demencji,
- łagodzi napięcie nerwowe,
- obniża ciśnienie krwi,
- poprawia jakość snu,
- obniża poziom kortyzolu (hormonu stresu) we krwi,
- pozytywnie wpływa na funkcje układu sercowo-krążeniowego,
- poprawia krążenie krwi w organizmie,
- działa rozluźniająco,
- łagodzi napięcie mięśniowe,
- Telefon: Wyobraź sobie, że trzymasz telefon i dzwonisz. Naśladuj dźwięk rozmowy, pamiętając, aby robić to, śmiejąc się.
- Rosnący śmiech: udawaj sztuczny śmiech/chichot, stopniowo zwiększając jego tempo i głośność.
- Serdeczny śmiech: Rozłóż ramiona, patrz w górę i śmiej się serdecznie, kierując swój śmiech prosto z serca.
- Śmiej się sam z siebie: przypomnij sobie niezręczną sytuację (np. „wąsy” po wypiciu gorącej czekolady) i śmiej się z niej.
- Porażający śmiech: Wyobraź sobie, że wszystko, czego dotkniesz, powoduje porażenie prądem. Odskakuj do tyłu i śmiej się za każdym razem, gdy to się stanie.
- Pieniądze: śmiej się, obracając kieszenie na lewą stronę, szukając pieniędzy, których nie ma.
- Śmiech bólu pleców: Pochyl się do przodu i połóż dłoń na dolnej części pleców, a następnie śmiej się, udawaj jakbyś nie mógł się cofnąć.
- Śmiech dyrygenta: Wyobraź sobie, że jesteś dyrygentem. Kieruj wyimaginowaną orkiestrą, wykonując entuzjastyczne ruchy ramion, śpiewając dowolną piosenkę tylko z dźwiękami śmiechu, np. „ho ho ho” lub „ha ha ha”. Możesz również maszerować w miejscu.
Pamiętaj, że pomiędzy ćwiczeniami śmiechu, możesz wprowadzić ćwiczenie tradycyjnej jogi, np. rozciąganie czy elementy relaksacja. Zwróć uwagę, żeby sesja trwała co najmniej 40 min i odbywała się regularnie 2–3 w tygodniu.