Dzisiaj wiadomo, że przy chorobach neurologicznych zachodzi zakłócenie metabolizmu komórek mózgowych. Dowiedziono także, że pomocna może się okazać prawidłowa dieta. Jej najważniejszymi elementami są tutaj wtórne substancje roślinne, kwasy tłuszczowe omega-3 oraz przy niektórych chorobach także dieta ketogeniczna.
Masz mózg i wszystkie komórki nerwowe są osłonięte izolującą warstwą tłuszczu, mieliną, która w 2/3 składa się z nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ta ochronna tłuszczowa osłonka potrzebuje do swego istnienia przede wszystkim wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Zawarte w nich marezyny i protektyny wykazują dodatkowo efekt przeciwzapalny. Dlatego niedobór tych kwasów tłuszczowych stoi w bezpośrednim związku z powstawaniem demencji.
Produkowane u nas ostatnio popularne i tanie oleje roślinne zawierają jednak bardzo niewielkie ilości chroniących mózg kwasów tłuszczowych omega-3, są natomiast zasobne w kwasy tłuszczowe omega-6. Te tłuszcze są raczej jednak szkodliwe dla organizmu i dla nerwów, ponieważ utrudniają metabolizm kwasów omega-3. Dla optymalnego zaopatrzenia organizmu w dobre kwasy tłuszczowe należy jeść duże ilości tłustych ryb, takich jak śledzie, makrela, tuńczyk oraz łosoś.
Coraz więcej badań wykazuje, że prawidłowe odżywianie może zapobiegać depresji, a nawet jej przeciwdziałać. Wydaje się, że to przede wszystkim dieta śródziemnomorska ma największy pozytywny wpływ na nasze samopoczucie psychiczne. Stwierdzili to badacze z University College of London na podstawie analizy 41 badań na ten temat. Twierdzą oni, że dieta śródziemnomorska ma średni do silnego wpływ na zapobieganie depresji.
Naukowcy z Deakin University w Melbourne zalecili osobom chorym na depresję, które dotychczas odżywiały się raczej niezdrowo, przejście na dietę śródziemnomorska. Grupa kontrolna nadal miała spożywać dania typu fast-food oraz dania gotowe. Po upływie 3 miesięcy w grupie osób spożywających duże ilości świeżych owoców i warzyw, a także ryb i oliwy z oliwek, w przeciwieństwie do grupy kontrolnej, zaobserwowano znaczne wygaszenie objawów depresyjnych.
Istotnymi filarami w zapobieganiu chorobie Alzheimera i jej leczeniu są na pewno aktywność fizyczna i umysłowa. Dzięki dużej liczbie szeroko zakrojonych badań wiemy teraz również, że nawyki żywieniowe także mają duży wpływ na ryzyko zachorowania na demencję. Na Kongresie Specjalistycznym Medycyny Żywienia na Uniwersytecie Technicznym w Monachium przedstawiono badanie z udziałem 2000 osób, które początkowo były zdrowe. Badanie to wykazało dobitny wpływ między wystąpieniem choroby Alzheimera a dietą śródziemnomorską: im wyższe było spożycie ryb, oliwy z oliwek, czosnku, owoców, warzyw i zbóż, tym niższe było ryzyko zapadnięcia na tę chorobę. 1/3 uczestników badania, która najbardziej konsekwentnie trzymała się tej diety, w porównaniu z 1/3 pacjentów trzymających się tych zaleceń żywieniowych najsłabiej, była obarczeni ryzykiem wynoszącym tylko 0,3.
Przeprowadzona w Londynie metaanaliza nie tylko wykazała, że zdrowe odżywianie może zapobiegać depresji, ale także, że spożywanie fast-foodów podnosi ryzyko wystąpienia tej choroby.
Depresji sprzyjają:
- tłuszcze trans,
- nasycone kwasy tłuszczowe,
- niskiej jakości węglowodany,
- cukier.
Wszystkie te substancje sprzyjają procesom zapalnym w organizmie, których prozapalne cząsteczki wpływają w mózgu na neuroprzekaźniki odpowiedzialne za regulację naszego nastroju.
Przeprowadzone w Finlandii badanie FINGER (Finish Geriatric Intervention-Study) to pierwsze szeroko zakrojone badanie dotyczące środków zapobiegawczych demencji. W badaniu wzięło udział 1260 osób w wieku pomiędzy 60 a 77 lat, u których wystąpiły już pierwsze objawy rozpoczynającej się demencji. Połowa pacjentów, oprócz wdrożenia aktywności fizycznej i treningu mózgu, miała za zadanie wprowadzenie diety ketogenicznej. Na początku badania, jak również po upływie 12 i 24 miesięcy wszyscy uczestnicy zostali poddani testom neuropsychologicznym. Analiza wyników wykazała, że grupa kontrolna, która nie wprowadziła żadnych środków zaradczych, w okresie trwania badania wykazała utratę pamięci wyższą o 31%. Na diecie ketogenicznej ciała ketonowe wykorzystywane są do pozyskiwania energii. W porównaniu z pozyskiwaniem energii z glukozy zaleta polega na powstawaniu mniejszych ilości produktów ubocznych. Dzięki temu już uszkodzone komórki mózgowe nie są narażone na stres oksydacyjny i mogą się zregenerować. W ten sposób dieta ketogeniczna chroni mózg przed dalszymi uszkodzeniami.
Przechodzące na dietę ketogeniczną, należy przede wszystkim zrezygnować z węglowodanów. Twoja dieta powinna wówczas składać się w do 70% z tłuszczu i do 20% z białek. Jeśli chodzi o tłuszcze, mają być to zdrowe kwasy tłuszczowe.
- maśle i śmietanie,
- serze,
- awokado,
- śledziach i sardynkach,
- orzechach,
- oleju kokosowym.
W początkowym okresie takiej diety możesz się czuć nieco osłabiony, ponieważ Twojemu organizmowi brakuje cukrów, do których był przyzwyczajony. Ale już po upływie około 2 tygodni prawdopodobnie poczujesz się bardziej wydolny niż wcześniej.
Poniższe informacje to krótkie podsumowanie tego, co w badaniach naukowych uważa się za prawidłową dietę śródziemnomorską:
- co najmniej 3 porcję warzyw,
- co najmniej 3 porcje owoców,
- co najmniej 4 łyżki oliwy z oliwek,
- mniej niż 12 g tłuszczu pochodzenia zwierzęcego.
- 3 razy rybę
- co najmniej 90 g orzechów
- nie więcej niż 2 dania na bazie makaronu.
Do tego możesz wypić co najwyżej 1 zawierający cukier napój w tygodniu oraz do 7 kieliszków czerwonego wina.